چنانچه پس از خوردن غذا بهداشت دهان و دندان رعایت نگردد و سطح دندان ها تمیز نگردد، میکروب های داخل دهان به همراه خرده های مواد غذایی و مواد قندی لایه ای را روی دندان ها تشکیل می دهند که پلاک میکروبی نامیده می شود. به‌وجود آمدن باکتری بر سطح دندان‌هایی که جرم گرفته‌اند، موجب آزادسازی اسید می‌شود و پوسیدگی دندان نیز در اثر وجود اسید‌هایی شکل می‌گیرد که به‌ مرور زمان به مینای دندان آسیب می‌زنند. این پلاک لایه ای نرم ، بی رنگ و چسبنده است که به تنهایی با آب شسته نشده وبرای پاک کردن آن از سطوح دندانها باید ابتدا از نخ دندان استفاده کرده و سپس دندانها را مسواک بزنیم.

نشانه ها و علائم پوسیدگی دندان:

پوسیدگی‌های اولیه دندان، هیچ گونه علائم خاصی از خود بروز نمی‌دهند و تنها زمانی از وجودشان باخبر می‌شوید که پیشرفت کرده‌اند و درد دندان و یا حساسیت‌هایی به طعم‌های شیرین یا گرما و سرما از خود نشان می‌دهند، ازجمله:

-درد دندان به‌ویژه هنگام جویدن یا مصرف مواد شیرین

-حساسیت به غذاها و نوشیدنی‌های گرم، سرد یا اسیدی

-لکه‌های سفید، قهوه‌ای یا سیاه روی دندان

-وجود حفره‌های قابل مشاهده در دندان

-بوی بد دهان یا طعم ناخوشایند

-تورم یا التهاب لثه

-شکستن یا ترک خوردن دندان

دلایل پوسیدگی دندان: 

به‌وجود آمدن باکتری بر سطح دندان‌هایی که دچار تجمع پلاک شده اند، موجب آزادسازی اسید می‌شود و پوسیدگی دندان نیز در اثر وجود اسید‌هایی شکل می‌گیرد که به‌مرور زمان به مینای دندان آسیب می‌زنند. این آسیب، با از بین رفتن مواد معدنی دندان است که جدیت پیدا می‌کند و در نتیجه با عنوان پوسیدگی دندان شناخته می‌شود. به همین دلیل مواد معدنی مینای دندان در اثر مصرف مواد غذایی حاوی قند و نشاسته به مرور زمان از بین می‌رود.

بهداشت نامناسب دهان، مصرف غذاهای شیرین یا اسیدی و میان وعده‌های مکرر در کنار خشکی دهان می‌تواند در پوسیدگی نقش داشته باشد. از عوامل مهم پوسیدگی دندان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

- تغذیه نامناسب

- باکتری‌ها

- عدم رعایت بهداشت دهان و دندان

- سیگار کشیدن

- بیماری های لثه

- نامنظم بودن دندان ها که تمیز کردن آنها را سخت تر می کند.

- مصرف داروهایی مانند داروهای بیماری آسم که باعث خشکی دهان می‌شوند.

پوسیدگی دندان قابل پیشگیری می باشد و بهترین راه پیشگیری مسواک زدن منظم، نخ دندان کشیدن و معاینات منظم دندانپزشکی در هر 6 ماه است. 

دکتر «هاجر فرهادپور»، متخصص دندانپزشکی ترمیمی و عضو هیأت علمی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز