دانشکده دندانپزشکی شیراز
بوی بد دهان (هالیتوزیس)، علل و روشهای درمان
هالیتوزیس یا بوی بد دهان یکی از مشکلات شایع در دندانپزشکی است که می‌تواند تأثیرات روانی، اجتماعی و بالینی چشمگیری داشته باشد. این مقاله با هدف بررسی علل، روشهای تشخیص و درمان‌های مؤثر برای کنترل این وضعیت تهیه شده است.
بوی بد دهان یکی از شکایات رایج بیماران در کلینیک‌های دندانپزشکی است. این مشکل نه تنها باعث ناراحتی فردی می‌شود، بلکه می‌تواند روابط اجتماعی را نیز تحت تأثیر قرار دهد. شناخت علل و ارائه راهکارهای درمانی مناسب، نقش مهمی در ارتقاء سلامت دهان و دندان دارد.
مطالعات نشان می‌دهند که حدود ۱۵ تا ۳۰ درصد افراد در جوامع مختلف از بوی بد دهان رنج می‌برند. شیوع این مشکل در افراد سیگاری، مبتلایان به بیماری‌های لثه و کسانی که بهداشت دهان را رعایت نمی‌کنند، بیشتر است.
علل بوی بد دهان
علل دهانی:
- پوسیدگی دندان‌ها
- بیماری‌های پریودنتال (لثه)
- تجمع پلاک و جرم
- خشکی دهان و کاهش ترشح بزاق
- زبان پوشیده از باکتری‌ها
علل غیر دهانی:
- عفونت‌های تنفسی فوقانی
- بیماری‌های گوارشی (ریفلاکس، زخم معده)
- دیابت، نارسایی کلیوی و کبدی
- مصرف داروهای خاص (آنتی‌هیستامین‌ها، ضدافسردگی‌ها)
سبک زندگی:
- مصرف دخانیات
- رژیم غذایی حاوی سیر، پیاز و ادویه‌های قوی
- عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
روش های تشخیص بالینی و آزمایشگاهی
- معاینه کامل دهان توسط دندان‌پزشک
- بررسی وضعیت لثه، زبان و دندان‌ها
- استفاده از دستگاه‌های تشخیص بوی دهان (Halimeter)
- ارجاع به متخصص گوارش یا داخلی در صورت نیاز
روشهای پیشگیری
- مسواک زدن حداقل 2 بار در روز با خمیر دندان فلوراید دار
- استفاده روزانه از نخ دندان
- تمیز کردن زبان با برس مخصوص
- نوشیدن آب کافی
- پرهیز از دخانیات
- مراجعات منظم به دندان‌پزشک (هر ۶ ماه یک‌بار)
درمان‌های مؤثر
- درمان پوسیدگی و بیماری‌های لثه
- جرم‌گیری و پاکسازی حرفه‌ای
- استفاده از دهان‌شویه‌های ضدعفونی‌کننده
- درمان علل غیر دهانی توسط پزشک متخصص
- آموزش به بیمار درباره بهداشت دهان
نتیجه‌گیری
هالیتوزیس(بوی بد دهان) در بیشتر موارد قابل پیشگیری و درمان است. با رعایت اصول بهداشت دهان، مراجعه منظم به دندان‌پزشک و درمان علل زمینه‌ای، می‌توان این مشکل را کنترل کرد. آموزش بیماران نقش کلیدی در ارتقاء سلامت دهان و کاهش بوی بد دارد.
دکتر آزیتا صادق زاده، متخصص بیماری های دهان، فک و صورت و عضو هیأت علمی دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز
نظر دهید